​7 madde ile internet yasası

Geçen yıl Mart ve Nisan aylarında yazdığım, sizin de arşivden bulabileceğiniz iki yazımın başlıklarını paylaşmak istiyorum.

Ortam dinleme kolay mı? (24 Mart 2013)

Ortam dinlemeye karşı önlem (17 Nisan 2013)

Yazmış olduğum bu yazılarda ortam dinlemenin ve takip etmenin yurtdışından çok ucuz maliyetlerle getirilebilecek cihazlarla çok kolay olduğunu ve birçok kurumunda bu sistemlere karşı önlem alması gerektiğini anlatmaya çalışmıştım. Aradan bir yıla yakın süre geçmesine rağmen konunun yeni yeni anlaşılmaya başlandığını görmekte yazılarım açısından sevindiriyor fakat halktan birisi olarak üzüyor. İşin boyutu Başbakanlık ofisinin dinlenmesine kadar uzadı ki bu konuyu tekrar yazmak üzere şimdilik ara veriyorum.

Ekonomik verileri, kısa süre önce yükselen faizleri, Suriye’yi, kademeli olarak artan işsizlik oranını ve gerçekleştirilen başarılı projeleri bizlere unutturan, onayladı diye Cumhurbaşkanımız Abdullah Gül’ü twitterda takip etmeyi bıraktığımız gündemimizi meşgul eden internet yasası.

Kimine göre sansür kimine göre güvenlik önlemi.

Olaya siyasi bakmadan internet yasasının önceki hali ve kabul edilen halini kıyaslamakta fayda var.

Bugüne kadar internet düzenlemeleri TBMM'de 4 Mayıs 2007'de kabul edilen, 23 Mayıs 2007’de Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren ve tam adı “İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi ve Bu Yayınlar Yoluyla İşlenen Suçlarla Mücadele Edilmesi Hakkında Kanun” olan 5651 sayılı yasada bulunuyor. Fakat tartışma yaratan internet siteleri sadece bu yasaya dayanılarak engellenmiyordu. Temel düzenleme 5651 sayılı yasa. Ancak 5651 sayılı temel yasa dışında devlete erişim engelleme imkânı veren 8 yasa ile 1 Kanun Hükmünde Kararname daha var.

Gündemde anlatılanlara göre yeni internet yasasının oluşturulmasındaki temel sebep site engelleme veya başka bir sebepten ziyade, bireysel hak ve özgürlüklerin korunması, özel hayatın gizliliğinin güvence altına alınması olarak gösteriliyor ki bence en doğru anlatım biçimi de budur.

Artık internette fotoğrafı veya özel bilgilerini paylaşmayan neredeyse yok.  Önceki internet yasasına göre sizin fotoğrafınızın ya da özel bilgilerinizin izniniz dışında kullanılması durumunda işin mahkeme süresi ve bilgilerin kaldırılması 1 yılı bulan sürede tamamlanıyordu.

Ayrıca diyelim ki bilgiliniz bir tek sitede izinsiz paylaşıldıysa ve sizde o siteye karşı dava açtıysanız karar sadece tek site için geçerli oluyor ve bilgilerinizin başka sitelerde yayınlanması durumunda tekrardan mahkeme süreci yaşamanız gerekiyordu. Fakat şimdi ise özel hayatınıza müdahale durumunda uygun görüldüğü vakit gün içerisinde internet sitesinden bilgileriniz veya fotoğrafınız kaldırılabilecek.

Basında da yer alan haberlere ve yasada öne çıkan başlıklara göre 7 başlıkta yeni internet yasası ve teknolojik açıklamaları.

1-Anahtar kelimelerle "uygunsuz içerik" belirlenip sayfa kaldırılabilecek

Özellikle arama motorlarının çalışma mantığı olan anahtar kelimeyle site içeriğinin belirlenmesi ve size sunulması yeni yasayla takip altına alınıyor. Örneğin uygunsuz içeriğe ulaşmak için Google veya başka arama motorlarında anahtar kelimelerle arama yapıp o görüntülere ulaşılabilirken, yeni yasada bu anahtar kelimelerle uygunsuz içeriğin paylaşıldığı siteler tespit edilip sayfaya ulaşım kapatılabilecek.

2- Sansür, URL adresi tabanlı yapılabilecek

Bir sitede uygunsuz içerik sadece web sitesine ait bir sayfada mevcut ise sadece o sayfa engellenebilecek. Sitenin geneli çalışmaya devam edecek.

3- Yer sağlayıcı yurtdışındaysa bile erişim engellenebilecek. DNS değiştirerek bir siteye girilemeyecek

Buna en iyi örnek ülkemizde bir dönem gerilime sebep olan youtube.com yasağı verilebilir. Youtube yasaklanmışken DNS değişikliği veya tunnel sitelerle erişim sağlanabiliyordu. Şimdi ise DNS bilgileri de dâhil hiçbir şekilde site yurtdışında olsa bile siteye erişim sağlanamayacak.

4- Hâkimler, 24 saat içinde sansür kararı verebilecek. "Zararlı" içerik çıkarılmazsa, 500-1.000 TL arasında günlük para cezası kesilecek.

Uygunsuz içeriğin tespitinden sonra hâkimler tarafından 24 saat içerisinde sansür kararı verilecek. Eğer zararlı içerik kaldırılmazsa site sahibine 500-1000 TL arası günlük para cezası kesilecek.

5- Hosting firmaları her kullanıcının izini sürebilecek. Her kullanıcının internetteki faaliyeti kayda alınarak bir-iki yıl saklanacak.

Hosting web sitelerinin saklandığı sunuculardır. Ülkemizde de bu işi yapan fazla sayıda şirket mevcut. Yeni yasa ile firmalar sunucularında bulunan web sitelerinde olan biten her şeyi takip edebilecek ve kayda alacak. 2 yıl süreyle saklamak kaydıyla geriye dönük bilgileri güvenlik birimleriyle paylaşabilecek.

6- TİB başkanına internet sitesi erişim engelleme yetkisi verilecek.

Telekomünikasyon Başkanı eski MİT görevlisi Ahmet Cemaleddin Çelik’e internet sitesi erişim yetkisi veriliyor. Bu arada TİB’in sitesinde Başkanın ismide dâhil başka kurumsal bilgilere yer verilmemesi benim ayrıca dikkatimi çekti. İnternetin başında olan bir kurumun bu bilgileri paylaşması ve son derece şeffaf olması lazım ki insanlar yeni internet yasasına karşı ön yargılı olmasın.

7- Birliğe gönderilecek olan "erişimin engellenmesi kararı" 4 saat içinde uygulanmak zorunda

Bunun kullanıcılarla ilgisi bulunmuyor. Tamamen TİB içişlerini ilgilendiren bir konu. Kapanma kararının TİB tarafından 4 saatte uygulanma zorunluluğu bulunuyor.
Ayrıca internetle ilgili başka sansür imkânları ve insanların asıl merak ettiği konular hala açıklığa kavuşmamış durumda. Örnek vermek gerekirse sizin sosyal medya üzerinden yaptığınız herhangi bir paylaşımı TİB’in sakıncalı bularak kaldırma yetkisine sahip.

Burada merak edilen sakıncalı paylaşımın ölçüleri neler?

Neye göre TİB facebook yâda twitter profiline müdahale edecek?

Asıl bu konuların açıklayıcı bir şekilde çözüme kavuşması gerekiyor.

Son olarak belirtmek isterim ki dinleme ve görüntüleme teknolojilerini araştıran ve satış oranlarını takip eden birisi olarak bu yasa dışı dinleme ve kaset olaylarından dolayı gelecekte Ülkemizi daha karanlık günler bekliyor. Önceki yazılarım gibi zamanı gelince bu yazımı da paylaşır sebebini açıklarım.

Kalın sağlıcakla…

,.